Anđeli revolucije

Summary

Priča ovog naglašeno estetiziranog filma inspirirana je Kazimskim ustankom iz 1933. kad su se sibirski narodi Hanti i Neneti privrženi šamanskim tradicijama pokušali oduprijeti nasilnoj sovjetizaciji, odbijajući prihvatiti kolektivizaciju zemlje i njezine sovhoze koje im je pokušao nametnuti Staljinov režim, jer su to branili njihovi bogovi.

Ulogu Staljinova 'anđela revolucije' preuzima etnografkinja Polina, koja s grupom sovjetskih avangardnih umjetnika kreće u kulturalnu misiju njihova 'preodgajanja po njegovu naputku. Konstruktivizam i suprematizam pokušavaju se suprotstaviti šamanizmu. Doduše, sibirska baza u kojoj su se ulogorili ima bolnicu i školu. Ali lokalno stanovništvo više preferira šamane i magične biljne pripravke, čak i kad Polinini avangardisti pokušavaju igrati na kompromis, objasnivši im da žele prezentirati njihovu etnotradiciju na posve nov i inovativan način. No njihov cilj nije preobratiti Nence i natjerati ih da misle i rade za sovjetsku stvar već da 'kliču geniju umjetnosti'.

Pritom autorove reference sežu u rasponu od Maljevičeva suprematističkog slikarstva i Ejzenštejnove meksičke epizode do Mejerholdova teatra na koji aludiraju artificijelne i stilizirane geste Fedorčenkovih glumaca. Ali autorov prosede također priziva slavnu tradiciju Sergeja Paradžanova i vizije Alekseja Germana starijeg. Fedorčenku je dovoljan jedan pogled da njime združi tradiciju i avangardu, vrtoglavicu modernizma i čistoću atavizma. No njegove reference nisu svedene na akademsku zbirku citata već im je ubrizgana dostatna doza razorne ironije koja barata negdje na pola puta između etnografije i geografije, kad sibirski mitovi i boljševici počnu lebdjeti zrakom u nadrealnim uzletima konkstruktivističke animacije.

Jer autorov je primarni cilj pozvati nas na zamišljanje nekih novih formi koje se odupiru režimima.