Teorema

Summary

Najavljen glasnikom Angelinom (Ninetto Davoli), jednog se dana na imanju milanske obitelji industrijalca pojavljuje plavooki stranac (Terence Stamp). Posjetitelj postupno biva zaveden svim članovima obitelji – ocem (Massimo Girotti), majkom (Silvana Mangano), sinom (Andrés José Cruz Soublette) i kćeri (Anne Wiazemsky) – postižući time uspješnu dezintegraciju iste. Dok su oni osuđeni na ludilo, katatoniju i očaj, dotle sluškinja Emilija (Laura Betti) napušta imanje i vraća se u rodno selo u kojem počinje izvoditi biblijska čuda.

Film pripada tzv. mitskoj fazi Pasolinijevog filmskog stvaralaštva koju karakteriziraju odmak od realnog i religijskog te okretanje temama inspiriranim djelima klasične Grčke putem kojih se na simboličkoj, alegorijskoj, psihoanalitičkoj itd. razini komentira stvarnost, uglavnom građanstva, viših staleža te državnih i vjerskih institucija, no kod Pasolinija se radi uglavnom i o nečem poetski 'višem.' Hermetičnost, odnosno dvosmislenost filmskog izraza koju su kritičari isticali već od same premijere dovodila je često do nesporazuma i zabuna pa se tako bilježi fakt da je na Mostri 1968. godine film dobio posebno priznanje Međunarodnog katoličkog žirija (OCIC), ali je ta nagrada povučena na inicijativu Vatikana nakon što su ugledni katolički filmski kritičari u liku tajanstvenog stranca, da se malo našalimo, iščitali manifestaciju nečastivog. Zanimljivost je i ta da su se redatelj i producent filma (Franco Rossellini) našli na sudu zbog optužbe za bestidnost koja im je prijetila godinom dana tamnice, no oslobođeni su od iste s obrazloženjem kako se film ne može smatrati bestidnim s obzirom na njegove umjetničke vrijednosti.

Inače, na istom festivalu, Lauri Betti je uručena nagrada (Coppa Volpi) za najbolju glumicu. Film je nastao prema istoimenoj knjizi koju je pisac objavio par mjeseci prije njegove premijere.